projekti

Longitudinalna evaluacija SME Hub programa

Longitudinal Evaluation of the SME Hub

  • Klijent: SDC
  • Trajanje: 12/2024 – 12/2028
  • Zemlja: Srbija

Mala i srednja preduzeća (MSP) u Srbiji zapošljavaju 66% radne snage, ali se suočavaju sa niskom produktivnošću i konkurentnošću. Njihova integracija u globalne lance vrednosti može doneti značajne dobitke u produktivnosti i kvalitetnija radna mesta, međutim MSP imaju poteškoće u ispunjavanju standarda kvaliteta i sertifikacionih uslova, dok je sistem podrške i dalje fragmentisan. Švajcarska agencija za razvoj i saradnju (SDC) je, u partnerstvu sa ICT Hub-om, pokrenula SME Hub sa ciljem da pruži podršku za 80 proizvodnih MSP u Srbiji kroz prilagođene planove transformacije.

Ovo je prva intervencija ove vrste za SDC, pa je organizacija angažovala CEVES da sprovede četvorogodišnju longitudinalnu evaluaciju projekta. Kao nezavisni evaluator, CEVES prati reprezentativni panel od 20 MSP tokom vremena, procenjujući rezultate u oblastima konkurentnosti, zapošljavanja, održivosti i dugoročne primene znanja.

Ključni rezultati

• Osmišljen i sproveden longitudinalni metodološki okvir koji kombinuje ponovljene dubinske intervjue sa osnivačima MSP, benchmarking studije pomoću alata SME Compass i studije slučaja na nivou preduzeća.
• Sprovedene početne i naknadne procene koje obuhvataju konkurentnost MSP, zadovoljstvo radne snage i ekološke prakse.
• Zabeleženi rani dokazi o otvaranju novih radnih mesta, rastu produktivnosti i unapređenju uslova rada u evaluiranim MSP.
• Izrađene kvalitativne studije slučaja koje ilustruju transformativne promene i dugoročno korišćenje alata i znanja dobijenih kroz Hub.
• Generisani dokazi koji potvrđuju ili osporavaju teoriju promene SME Hub programa, čime se jača institucionalno učenje SDC o PSE modelu (privatni sektor za razvoj).
• Obezbeđeni nalazi relevantni za kreiranje politika koji mogu doprineti potencijalnom širenju SME Hub modela u Srbiji i drugim sličnim ekonomskim kontekstima globalno.

Description

Serbian SMEs employ 66% of the workforce but struggle with low productivity and competitiveness. Integrating them into global value chains offers productivity gains and better jobs, yet SMEs face barriers in meeting quality and certification requirements while support systems remain fragmented. The Swiss Agency for Development and Cooperation (SDC), partnering with ICT Hub, launched the SME Hub to support 80 Serbian manufacturing SMEs with tailored transformation plans.

This is the first intervention of this kind for SDC, so it commissioned CEVES to conduct a four-year longitudinal evaluation of the project. As an independent evaluator, CEVES tracks a representative panel of 20 SMEs over time, assessing outcomes across competitiveness, jobs, sustainability, and long-term knowledge use.

Key Results

  • Designed and implemented a longitudinal mixed-methods framework, combining repeated in-depth interviews with SME founders, SME Compass benchmarking surveys, and firm-level case studies.
  • Delivered baseline and follow-up assessments capturing SME competitiveness, workforce satisfaction, and environmental practices.
  • Documented early evidence of job creation, productivity gains, and improved working conditions within evaluated SMEs.
  • Produced qualitative case studies illustrating transformative change and long-term use of Hub-provided tools and knowledge.
  • Generated evidence to validate or challenge the SME Hub theory of change, strengthening SDC’s institutional learning on the PSE model.
  • Provided policy-relevant insights to guide potential scaling of the SME Hub model within Serbia and to comparable economic contexts globally.

Podeli:

Vidi više
Projekti

Konkurentnost privrede Srbije – „Skok u budućnost“ ili u ekonomsku stagnaciju?

Na okruglom stolu „Konkurentnost privrede Srbije – “Skok u budućnost” ili u ekonomsku stagnaciju?“ najznačajniji ekonomisti iz zemlje, predstavnici akademije, stručnih tela i relevantnih instituta, diskutovali su o održivosti izvozno orijentisanog modela rasta, uz poseban fokus na strukturne izazove konkurentnosti i uzroke snažne realne apresijacije dinara. 

Programska oblast: Vesti, Razvoj privatnog sektora i industrijska politika