projekti

Performanse i lanci vrednosti – analiza odabranih sektora

Performance and Value Chain – Analysis of Selected Sectors

  • Klijent: UNDP
  • Trajanje: 06/2018–12/2018
  • Zemlja: Serbia

Opis

Sektoru proizvodnje u Srbiji je tekla kasna strukturna transformacija, ali se suočavao sa stalnim ograničenjima: fragmentacijom MSP, slabom integracijom u globalne lance vrednosti i nedostatkom kvalifikovane radne snage. Projekat Svetske banke „Konkurentnost i poslovi“ imao je za cilj jačanje zasnovane na dokazima industrijske politike radi povećanja konkurentnosti i zaposlenosti. U tom okviru, Ministarstvo ekonomije i Razvojna agencija Srbije naručili su detaljne analize četiri sektora proizvodnje: Hrana i piće, Drvo i nameštaj, Guma i plastika, Mašine i oprema.

Uloga CEVES-a
CEVES, u konzorcijumu sa Privrednom komorom Srbije (PKS), predvodio je istraživački tim koji je sproveo sektorske analize. U trenutku pripreme projekta, CEVES je bio prepoznat i pozicioniran akter koji je omogućavao nove perspektive o značaju analize na nivou sektora i boljem razumevanju brzo rastućih preduzeća kao pokretača strukturnih promena. Kroz saradnju sa PKS i raniju studiju Indeks razvojnih potencijala, CEVES je pomogao da se ovaj pristup implementira u rad na lancu vrednosti, u skladu sa međunarodnim praksama i potrebama Ministarstva ekonomije.

Ključni rezultati
• Izrađene su sveobuhvatne analize performansi i lanaca vrednosti za četiri prioritetna sektora, sa detaljnim mapiranjem podsektora.
• Identifikovane su komparativne prednosti (npr. prerada voća i maline u sektoru Hrana i piće, rad u proizvodnji alata u Guma i plastika, inženjerske veštine u Mašine, potencijal od dizajna do tržišta u Nameštaju).
• Izdvojeni su strukturni izazovi: fragmentacija MSP, ograničen pristup finansijama i nedostatak visoko kvalifikovane radne snage.
• Sektori Srbije benchmarkirani su u odnosu na EU i regionalne konkurente, pokazujući i propuštene prilike i jake niše.
• Razvijene su sektor-specifične matrice akcija sa merama politike za klasterizaciju MSP, promociju izvoza, usklađivanje veština i transparentno tržište sirovina.
• Rezultati su integrisani u industrijsku politiku Srbije i poslužili su za dalji dizajn sektorskih politika u okviru projekta Svetske banke.

Description

Serbia’s manufacturing sector was undergoing a late structural transformation but faced persistent constraints: SME fragmentation, weak integration into global value chains, and skills shortages. The World Bank’s “Competitiveness and Jobs” aimed to strengthen evidence-based industrial policy to boost competitiveness and employment. Within this framework, the Ministry of Economy and the Serbian Development Agency commissioned in-depth analyses of four manufacturing sectors: Food & Beverages, Wood & Furniture, Rubber & Plastics, and Machinery & Equipment

CEVES’ Role
CEVES, in consortium with the Serbian Chamber of Commerce (PKS), led the research team that implemented the sector analyses. At the time of project preparation, CEVES was already a recognized and well-positioned player that facilitated new perspectives on the importance of sector-level analysis and better understanding of fast-growing firms as drivers of structural change. Through its cooperation with PKS and the earlier Indeks Razvojnih Potencijala study, CEVES helped bring this lens into the value chain work, aligning with international best practice and the needs of the Ministry of Economy.

Key Results

  • Produced comprehensive performance and value chain studies for four priority sectors, with deep sub-sector mapping.
  • Identified comparative advantages (e.g., fruit processing and raspberries in F&B, tool-making labor in Rubber & Plastics, engineering skills in Machinery, design-to-market potential in Furniture).
  • Highlighted structural challenges: SME fragmentation, limited access to finance, shortage of highly skilled labor.
  • Benchmarked Serbian sectors against EU and regional competitors, showing both missed opportunities and strong niches.
  • Developed sector-specific action matrices with policy measures for SME clustering, export promotion, skills alignment, and transparent raw material markets.
  • Findings were integrated into Serbia’s industrial policy framework and informed subsequent sector policy design under the World Bank project.

Podeli:

Vidi više
Projekti

Konkurentnost privrede Srbije – „Skok u budućnost“ ili u ekonomsku stagnaciju?

Na okruglom stolu „Konkurentnost privrede Srbije – “Skok u budućnost” ili u ekonomsku stagnaciju?“ najznačajniji ekonomisti iz zemlje, predstavnici akademije, stručnih tela i relevantnih instituta, diskutovali su o održivosti izvozno orijentisanog modela rasta, uz poseban fokus na strukturne izazove konkurentnosti i uzroke snažne realne apresijacije dinara. 

Programska oblast: Vesti, Razvoj privatnog sektora i industrijska politika