projekti
Usklađivanje sa politikom konkurencije EU – podizanje svesti o potencijalnim benefitima i jačanje kapaciteta ključnih aktera u oblasti državne pomoći
Alignment with EU Competition policy – raising awareness on potential benefits and strengthening capacity of key stakeholders in the area of state aid
Opis
Put Srbije ka pristupanju EU zahteva usklađivanje sa pravnim tekovinama EU u oblasti politike konkurencije, uključujući regulisanje državne pomoći. Državna pomoć u Srbiji je istorijski bila korišćena za održavanje velikih, često nekonkurentnih industrijskih sistema, što je odlagalo strukturnu transformaciju. To je otežavalo privlačenje održivih stranih investicija, njihovo povezivanje sa lokalnim MSP sektorom i obezbeđivanje dugoročnih razvojnih koristi.
Uloga CEVES-a
CEVES je izradio sveobuhvatan policy dokument koji analizira efikasnost državne pomoći u Srbiji, oslanjajući se na uporedna iskustva EU. Tim je sarađivao sa Komisijom za kontrolu državne pomoći, Razvojnom agencijom Srbije, Privrednom komorom Srbije, Svetskom bankom, EBRD-om i multinacionalnim kompanijama, kombinujući desk istraživanje sa konsultacijama sa akterima i intervjuima na nivou preduzeća.
Ključni rezultati
• Pokazano je da pravila EU o državnoj pomoći mogu proširiti, a ne ograničiti manevarski prostor Srbije u kreiranju razvojne politike.
• Identifikovani su nedostaci državne pomoći Srbije, posebno zavisnost od velikih SDI sa slabim lokalnim vezama.
• Razvijena je tipologija stranih kompanija i procenjeni su njihovi različiti razvojni uticaji.
• Predstavljeni su modeli najbolje prakse iz zemalja EU kao smernice za Srbiju.
• Preporučeno je jačanje institucija i integrisanje državne pomoći u širu razvojnu strategiju.
Nastavak: Regionalni projekat o državnoj pomoći i SDI na Zapadnom Balkanu (2024)
Na osnovu policy dokumenta fokusiranog na Srbiju, CEVES se pridružio Finance Think-u i drugim regionalnim partnerima u projektu koji obuhvata svih šest zemalja Zapadnog Balkana. Projekat je unapredio transparentnost i podstakao regionalnu koordinaciju politika državne pomoći i SDI kroz uporedive podatke, analitičke okvire i visoki Regionalni forum.
Description
Serbia’s path toward EU accession requires harmonization with the EU acquis on competition policy, including state aid regulation. State aid in Serbia had historically been used to sustain large, often uncompetitive industrial systems, delaying structural transformation. This created challenges for attracting sustainable FDI, integrating with local SMEs, and ensuring long-term development benefits.
CEVES’ Role
Produced an in-depth policy paper analysing the effectiveness of state aid in Serbia, drawing on comparative EU experiences. The team engaged with the State Aid Control Commission, Development Agency of Serbia, Chamber of Commerce, World Bank, EBRD, and multinational companies, combining desk research with stakeholder consultations and firm-level interviews.
Key Results
- Showed that EU state aid rules can expand Serbia’s policy space rather than restrict it.
- Identified weaknesses in Serbia’s state aid, especially dependence on large FDI with weak local linkages.
- Developed a typology of foreign firms and assessed their varied development impacts.
- Provided best-practice models from EU countries as guidance for Serbia.
- Recommended stronger institutions and integration of state aid into a broader development strategy.
Follow-up: Regional Project on State Aid and FDI in the Western Balkans (2024)
Building on the Serbia-focused BTD Policy Paper, CEVES joined Finance Think and other regional partners in a follow-up initiative covering all six Western Balkan countries. The project enhanced transparency and fostered regional coordination of state aid and FDI policies through comparable data, analytical frameworks, and a high-level Regional Forum.
