projekti
Otkrivanje regionalnih obrazaca: ka dinamičnijem, inkluzivnijem i pravičnijem regionalnom rastu
Uncovering Regional Patterns: Towards More Dynamic, Inclusive and Equitable Regional Growth
Opis
Krajem 2010-ih, Srbija se suočavala sa značajnim teritorijalnim razlikama, fragmentisanim sistemima planiranja i koordinacije, kao i nedostatkom koherentnih regionalnih razvojnih politika. Sa zahtevima za pristupanje EU (Poglavlje 22 – Regionalna politika i strukturni instrumenti) na vidiku, postojala je hitna potreba za jačanjem dokaza o regionalnim ekonomskim strukturama i uspostavljanjem institucionalnog okvira sposobnog da podrži EU politike kohezije.
Uloga CEVES-a
CEVES je pripremio dve studije u pozadini, sa ciljem informisanja nacionalnih i donatorskih aktera o mogućim ulaznim tačkama za teritorijalni razvoj. Prvi dokument fokusirao se na identifikaciju mezonivou ekonomskih regiona i tipologija zasnovanih na socio-ekonomskim indikatorima, dok je drugi procenio institucionalni i regulatorni okvir za regionalni razvoj u Srbiji i predložio unapređenja u politici i upravljanju.
Ključni rezultati
• Izrađene su dve studije koje su služile kao analitička osnova za dijalog o regionalnoj razvojnoj politici u Srbiji.
• Razvijena je nova klasifikacija od 39 ekonomskih regiona i definisano 11 tipologija, pružajući precizniji analitički alat.
• Identifikovani su obrasci regionalne specijalizacije, poput hubova za agribiznis, MSP klastera, HORECA sektora i monoindustrijskih regiona.
• Otkriće praznina u upravljanju unutar fragmentisanih razvojnih strategija Srbije i nedostatka nacionalnog koordinacionog okvira.
• Mapirane su institucionalne uloge ministarstava, razvojnih agencija, regionalnih saveta i lokalnih samouprava u sprovođenju teritorijalne politike.
• Dat je set preporuka za usklađivanje sa EU (Poglavlje 22), uključujući programatske ulazne tačke za rast vođen MSP, podršku stranim direktnim investicijama i međukomunalnu saradnju.
Sprovedeno je šest dubinskih studija slučaja (Niš, Petrovac na Mlavi, Sjenica, Bački Petrovac, Kuršumlija, Mali Zvornik) koje obuhvataju demografske, ekonomske, tržište rada, poljoprivredne strukture i lokalne razvojne inicijative.
Description
In the late 2010s, Serbia faced significant territorial disparities, fragmented planning and coordination systems, and a lack of coherent regional development policies. With EU accession requirements (Chapter 22 – Regional Policy and Structural Instruments) on the horizon, there was an urgent need to strengthen evidence on regional economic structures and to establish an institutional framework capable of supporting EU cohesion policies.
CEVES’ Role
Prepared two background studies aimed at informing national and donor stakeholders on feasible entry points for territorial development. The first paper focused on identifying mezzo-level economic regions and typologies based on socio-economic indicators, while the second assessed the institutional and regulatory framework for regional development in Serbia and proposed policy and governance improvements.
Key Results
- Produced two background papers that served as analytical foundations for regional development policy dialogue in Serbia.
- Developed a new classification of 39 economic regions and defined 11 typologies, offering a more precise analytical tool.
- Identified regional specialization patterns such as agribusiness hubs, SME clusters, HORECA, and mono-industrial regions.
- Revealed governance gaps within Serbia’s fragmented development strategies and lack of a national coordination framework.
- Mapped institutional roles of ministries, development agencies, regional councils, and local governments in territorial policy implementation.
- Provided recommendations for EU alignment (Chapter 22), including programmatic entry points for SME-driven growth, FDI support, and inter-municipal cooperation.
Conducted six in-depth case studies (Niš, Petrovac na Mlavi, Sjenica, Bački Petrovac, Kuršumlija, Mali Zvornik) covering demographic, economic, labor market, agricultural structures, and local development initiatives.
